เด็กๆ เล่นซ่อนหาเจอ “เหล็กขึ้นสนิม” ตะลึงกลายเป็นอาวุธโบราณ จุดชนวนการขุดค้นประวัติศาสตร์จีนครั้งใหญ่ เปิดทางขุดสุสานพันปี!!!
เหตุบังเอิญจากการเล่นซ่อนหา นำไปสู่การค้นพบทางโบราณคดีครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์จีน เมื่อกลุ่มเด็กในมณฑลเหอเป่ย ประเทศจีน เจอเข้ากับวัตถุที่พวกเขาคิดว่าเป็นแค่ “เหล็กเก่า” แต่แท้จริงแล้วคือดาบทองแดงโบราณอายุเกือบ 2,700 ปี
ตามรายงานจากสื่อจีน Sohu เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นในช่วงทศวรรษ 1980 โดยกลุ่มเด็กๆ ชวนกันขึ้นไปเล่นซ่อนหาบนภูเขาแห่งหนึ่งในหมู่บ้าน ขณะกำลังวิ่งเล่นอยู่นั้น เด็กคนหนึ่งไปสะดุดเจอแท่งโลหะสีเขียวขึ้นสนิมคล้ายเหล็ก จึงนำไปให้เพื่อนๆ ดู และสุดท้ายตัดสินใจนำไปขายให้กับร้านรับซื้อของเก่า
คนรับซื้อในเวลานั้นก็ไม่ได้ตระหนักถึงคุณค่าที่แท้จริงของมันเช่นกัน จึงเก็บรวมไว้กับเศษเหล็กชิ้นอื่นๆ ในโกดัง จนกระทั่งปี1985 ทีมนักโบราณคดีจากสถาบันโบราณคดีแห่งเหอเป่ย ได้ลงพื้นที่สำรวจและพบเข้ากับดาบเล่มนี้โดยบังเอิญ
เมื่อตรวจสอบอย่างละเอียด นักวิจัยพบว่าวัตถุนี้ไม่ได้ทำจากเหล็กอย่างที่คิดในตอนแรก แต่เป็นดาบที่ทำจากทองแดง และถึงแม้จะผ่านการกัดกร่อนของกาลเวลาจนเกิดสนิม แต่ลวดลายที่ประณีตยังคงชัดเจนอยู่
หลังจากการตรวจสอบเบื้องต้น นักโบราณคดีได้สืบเส้นทางที่ดาบถูกค้นพบมา เริ่มจากการสอบถามคนรับซื้อของเก่าและกลุ่มเด็กๆ จนนำไปสู่การค้นหาต้นตอที่ภูเขาแห่งนั้น พร้อมทั้งประสานกับหน่วยงานท้องถิ่นในการปิดพื้นที่เพื่อเริ่มต้นขุดค้นอย่างจริงจัง
การขุดค้นดำเนินอยู่นานกว่า 3 เดือน โดยนักโบราณคดีเรียกว่าถึงขนาดต้อง “พลิกทั้งภูเขา” เพื่อหาหลักฐานเพิ่มเติม จนในที่สุดก็พบหลุมฝังศพโบราณจำนวนมากถึง 48 แห่ง พร้อมวัตถุโบราณที่ทำจากทองแดงอีกเป็นจำนวนมาก
หลังการเปรียบเทียบกับเอกสารประวัติศาสตร์ ทีมวิจัยสรุปว่าพื้นที่นี้เคยเป็นศูนย์กลางของ วัฒนธรรมฮาเจียเตี้ยน(Xiajiadian Culture) ซึ่งรุ่งเรืองราวปี 800 ปีก่อนคริสตกาล หรือกว่า 2,700 ปีมาแล้ว และมีความเกี่ยวข้องกับรัฐแคว้นเยี่ยน (Yan) ซึ่งเป็นหนึ่งในรัฐบริวารของราชวงศ์โจวในยุคสมัยตะวันตก ยุคชุนชิว และยุคจั้นกั๋ว
แม้โบราณวัตถุบางส่วนจะได้รับความเสียหายไปตามกาลเวลา แต่การค้นพบครั้งนี้นับเป็นความก้าวหน้าอันยิ่งใหญ่ของวงการโบราณคดีจีน ช่วยเปิดประตูใหม่สู่การศึกษาวัฒนธรรมเครื่องทองแดง และประวัติศาสตร์ยุคโบราณของประเทศจีนอย่างลึกซึ้ง